Sinds december 2021 voldoet GeoWeb aan de WCAG 2.1 AA-webrichtlijnen. Daarmee is GeoWeb een van de eerste (waarschijnlijk zelfs de allereerste) webviewers die toegankelijk is voor mensen met een beperking (bijvoorbeeld visueel of auditief). Dit is natuurlijk goed nieuws voor de grote en diverse groep van professionele gebruikers van GeoWeb. Maar het is ook goed nieuws voor de bezoekers van het groeiende aantal publieke toepassingen waarvoor GeoWeb wordt gebruikt. Denk bijvoorbeeld aan het doen van meldingen openbare ruimte, of het raadplegen van actuele informatie over werkzaamheden in de buurt. Voor gemeenten, provincies en bedrijven die werk willen maken van een inclusieve en toegankelijke samenleving, is het goed om te weten dat alle innovatieve GeoWeb-toepassingen nu ook volgens de webrichtlijnen te realiseren zijn!
Voor wie doen we het?
Wanneer we het hebben over toegankelijkheid van webcontent volgens de Web Content Accessibility Guidelines (WCAG), dan hebben we het over een breed scala aan functiebeperkingen. Daaronder vallen bijvoorbeeld mensen met visuele, auditieve, fysieke, spraak-, cognitieve, taal-, leer- en neurologische functiebeperkingen. Deze groep is zeer groot. Tussen de 2 en 4,5 miljoen mensen hebben in meer of mindere mate een beperking. Ongeveer een half miljoen mensen hebben een visuele beperking, en net zoveel mensen kennen een auditieve beperking. En hoewel ouderen niet perse een beperking hebben, zijn zij vaak ook zeer gebaat bij digitale informatie die aan de webrichtlijnen voldoet.
Inclusiviteit en toegankelijkheid
Voor de overheid is het sinds 1 juli 2018 verplicht om aan de eisen van WCAG 2.1 niveau A en AA te voldoen. Maar voor kaarten en kaartgeoriënteerde toepassingen geldt nog een internationale uitzondering. “Dit heeft ons er echter niet van weerhouden om toch vol in te zetten op het certificeringstraject van GeoWeb”, vertelt Marcel Steenis, projectmanager bij Sweco. “Vanuit onze organisatie hechten wij heel veel belang aan inclusiviteit en toegankelijkheid. En we zijn dan ook erg blij dat we nu mogen vermelden dat versie 5.15 van de GeoWeb viewer voldoet aan de eisen van WCAG 2.1 AA.”
Organisaties aan zet
Daniel Strik is technisch consultant bij Stichting Accessibility. Deze organisatie zet zich in Nederland in voor een digitaal, fysiek en sociaal toegankelijke samenleving. Vanuit die rol is de stichting ook verantwoordelijk voor het toetsten van software en webcontent aan de WCAG-webrichtlijnen. “Dat GeoWeb aan de webrichtlijnen voldoet is een mooie ontwikkeling”, merkt hij op. Organisaties die GeoWeb gebruiken, zijn daardoor in staat ervoor te zorgen dat hun toepassingen nu ook aan de criteria voor toegankelijkheid gaan voldoen. “Maar dat gaat niet vanzelf”, voegt hij eraan toe. “Om een website of toepassing toegankelijk te maken volgens de webrichtlijnen, moet er ook nog wel wat aan de content zelf gebeuren. Die moet bijvoorbeeld geschikt worden gemaakt om te worden voorgelezen. Ook moet er, nog meer dan gebruikelijk, worden getest.” Het is nu aan organisaties om dat ook te doen.
Visuele beperking
Voor gemeenten en andere organisaties is het goed nieuws dat de algehele toegankelijkheid van hun kaartgeoriënteerde toepassingen nu verbeterd kan worden. Bijvoorbeeld met voorleesfuncties, verhoogd contrast, duidelijk kleurgebruik, vergrootfuncties, alternatieve navigatiemethoden, begrijpelijkheid etc. Tegelijkertijd blijkt het voor veel organisaties nog lastig te zijn om zich voor te stellen hoe iemand die zeer weinig of niets ziet, toch gebruik kan maken van een kaart. “Dat gold ook voor onszelf”, geeft Marcel toe. “De uitdaging is om voor alles wat op het scherm te zien is, een alternatieve manier te vinden om ook slechtziende en blinde mensen toegang te geven tot die aangeboden informatie.”
Meldingen openbare ruimte
“Gaandeweg zijn we ons steeds meer gaan realiseren dat bij veel van onze GeoWeb-toepassingen de digitale en fysieke toegankelijkheid onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn”, voegt Marcel eraan toe. “Een goed voorbeeld is het digitale loket voor meldingen openbare ruimte, zoals bij de gemeente Woerden. Via de gemeentelijke website kunnen burgers direct op een kaart aangeven waar zij een melding of klacht over de openbare ruimte willen indienen. Meldingen die al door anderen zijn ingediend, zijn zichtbaar op de kaart. Hierdoor wordt veel dubbel werk voorkomen. Voor mensen zonder beperking is het een gebruiksvriendelijke service. Maar natuurlijk willen we dat zo een service ook toegankelijk is voor blinde of slechtziende mensen. Hoe doe je dat het beste?”
Schouwen op hindernissen
Om antwoord te krijgen op deze en andere vragen, zocht Sweco contact met Marijke van Duijn, secretaris van het Platform Gehandicaptenbeleid in de gemeente Katwijk. Samen met een vriendin in een rolstoel wordt Marijke regelmatig door de gemeente uitgenodigd om in de openbare ruimte te beoordelen of nieuw aangelegde straten en voorzieningen wel goed toegankelijk zijn voor mensen met een beperking. “Wij noemen dat het schouwen van de openbare ruimte”, aldus Marijke. “Wij lopen rond, brengen alle hindernissen in kaart en geven dat door aan de gemeente. Ik ben erg blij dat wij op deze manier direct contact hebben met de gemeente. We hebben al heel veel onhandige obstakels kunnen signaleren waar beheerders, ontwerpers en vooral architecten niet op letten!”
Onveilige situaties meteen doorgeven
Ook buiten deze schouwrondes doet Marijke regelmatig melding van onveilige situaties. Laaghangende boomtakken, lage paaltjes en onverwachte tijdelijke hindernissen zijn vaak grote boosdoeners voor slechtziende mensen. “Dan wil je meteen ter plekke een melding aan de gemeente kunnen doorgeven”, benadrukt zij. Dankzij een online app op haar mobiele telefoon kan Marijke nu haar meldingen (met een foto erbij) aan de gemeente sturen. “Maar natuurlijk zou dit voor heel Nederland goed en inclusief geregeld moeten zijn!” Bekijk ook onze video waarin Marijke meer vertelt over het schouwen van de openbare ruimte.
GPS-functie
“Om een kaartgeoriënteerd meldsysteem openbare ruimte in het veld toegankelijk te maken voor mensen met een visuele beperking, ligt het gebruik van een mobiele telefoon met gps-functie voor de hand”, denkt Marcel. “Je zou kunnen denken aan het direct inspreken van de melding met daaraan de gps-locatie gekoppeld. Zo weet de gemeente op welke plek zij moeten zijn. Maar ook andere oplossingen zijn denkbaar. Denk bijvoorbeeld aan de mogelijkheid om een straatnaam in te spreken.”
Hoogste tijd voor nieuwe oplossingen
Een ding is zeker, doordat GeoWeb nu aan de webrichtlijnen voldoet, komt er een breed scala aan diensten en oplossingen binnen handbereik waaraan (overheids)organisaties nog niet dachten omdat zij bang waren misschien niet aan de webrichtlijnen te kunnen voldoen. Daar komt nu verandering in. Marcel: “Op deze plek wil ik alle organisaties die iets willen met GeoWeb en toegankelijkheid van harte uitnodigen om contact met mij of een van mijn collega’s op te nemen. Samen bedenken we wat we met de nieuwe, gecertificeerde GeoWeb-versie allemaal kunnen doen om bij te dragen aan een inclusieve en toegankelijke samenleving. Het is de hoogste tijd voor nieuwe oplossingen!”
