Voordat een teler pootaardappelen mag verbouwen op een perceel, is hij verplicht de grond te laten controleren op ‘aardappelmoeheid’. De Nederlandse Algemene Keuringsdienst (NAK) voert deze keuringen uit in opdracht van het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV). Door middel van de workflow-technologie in GeoWeb is de NAK erin geslaagd dit zeer arbeidsintensieve proces te vereenvoudigen en deels te automatiseren. “Dat levert niet alleen tijdwinst op, maar ook een nauwkeurigere werkwijze”, aldus Jos Doldersum, database- en GIS-beheerder bij de NAK.
Aardappelmoeheid
Pootaardappelen zijn een uiterst belangrijk exportproduct voor de Nederlandse landbouw. Deze aardappelen, bedoeld om nieuwe aardappelen mee te kweken, vinden hun weg over de hele wereld. Het is dan ook begrijpelijk dat de kwaliteit van het pootgoed aan hoge eisen moet voldoen. Een van de grootste problemen die bij pootaardappelen kan optreden, is de aanwezigheid van aardappelmoeheid.
Aardappelmoeheid (AM) wordt veroorzaakt door bepaalde aardappelcysteaaltjes. Deze geven opbrengstschade bij de teelt van aardappel en besmettingen zijn een gevaar voor de export van pootgoed en ander plantmateriaal, zoals bloembollen en bomen. Daarom is het belangrijk dat vermeerderingsmateriaal op AM-vrije grond wordt geteeld. De teler kan een zogenaamde AM-vrij-verklaring krijgen als in de grond na onderzoek geen levende aardappelcysteaaltjes zijn aangetoond.
Arbeidsintensief
Zodra de teler heeft aangegeven op welke percelen hij wil gaan verbouwen, moeten deze landbouwgronden worden opgedeeld in stroken zodat de NAK per strook monsters kan nemen. “Deze werkwijze zorgt ervoor dat wij niet meteen het hele perceel hoeven af te keuren als er ergens aardappelmoeheid wordt aangetroffen”, legt Jos uit. “Het kan immers ook gaan om een kleine, lokale besmetting.” Maar deze werkwijze zorgt er ook voor dat het controleren een erg arbeidsintensief proces is voor de NAK. Vooral het indelen van de percelen in een strokenplan dat aan alle eisen voldoet, was tot kort geleden een behoorlijk intensieve klus.
Workflows
Dankzij de workflow-functies in GeoWeb is de NAK er nu in geslaagd het hele proces aanzienlijk te vereenvoudigen. “Om een aanvraag voor controle en certificering in te dienen, logt de teler in op ons klantportaal”, vertelt Jos. “Ingelogde gebruikers worden herkend en hun percelen worden automatisch getoond. De teler kan aangeven op welke percelen hij pootgoed wil gaan verbouwen, en vervolgens genereert ons systeem, onder andere met behulp van GeoWeb, het strokenplan dat wij gaan gebruiken voor onze monsternemers.”
Strokenplan
“Het volautomatisch genereren van zo’n strokenplan bespaart de NAK echt veel tijd”, benadrukt Jos. “Tot voor kort werkten we nog met een applicatie waarin telers via Google Maps met vier punten globaal hun percelen konden aangeven. Op basis van die indicaties moest onze klantenservice dan het perceel bepalen, en vervolgens ook nog het strokenplan uitrekenen. Een enorme klus, zeker als het perceel onregelmatig van vorm is.”
Informatielaag
Voor telers is de grootste verandering dat zij zelf verantwoordelijk zijn voor het opgeven van de juiste geometrie. “Sommige telers vinden dat best lastig”, weet Jos. “Maar voor de RVO moeten telers sowieso al hun gewaspercelen al registreren met de juiste geometrie. Die gewaspercelenregistratie van de RVO bieden wij in ons systeem als informatielaag aan. Met andere woorden, als telers hun percelen correct hebben ingevoerd bij de RVO, dan zijn ze bij ons met een paar muisklikken klaar.”
Smartphones
Jos is tevreden over het nieuwe systeem, maar hij benadrukt ook dat de ontwikkeling van de systematiek nog lang niet klaar is. Want waar nu de keurmeesters nog met een print van het strokenplan het veld in gaan, is het in de nabije toekomst de bedoeling dat zij het strokenplan gewoon op hun smartphone zien als ze het veld in lopen. “Nu is de gps-bepaling op onze smartphones nog niet nauwkeurig genoeg voor onze controles per strook en moeten we de stroken ook nog fysiek uitzetten”, legt Jos uit. “Maar we zijn aan het onderzoeken wat de technische mogelijkheden zijn om de nauwkeurigheid van onze gps-bepaling te verbeteren, want dat zou uiteraard nog veel meer tijdbesparing opleveren.”
Toekomst
Iets verder in toekomst denkt Jos ook al aan nieuwe ontwikkelingen, zoals het gebruik van onbemande robotkarretjes die de monsters nemen. “Als je alle coördinaten hebt en tot op de centimeter nauwkeurig weet hoe de stroken zijn ingedeeld, dan zou het mogelijk moeten zijn dat zo’n robotvoertuig op exact de juiste plekken de juiste monsters neemt”, denkt hij. “Zover zijn we nog niet hoor”, voegt hij er meteen aan toe. “Maar onze technische dienst is wel bezig met een andere innovatie ontwikkeling, een bemonsteringswiel. Dit wiel wordt achter een quad gespannen en kan zo worden ingesteld dat op precies de juiste afstanden monsters worden genomen. Dat maakt het leven van de monsternemer alweer een stuk makkelijker!”
Meer weten?
Wil jij weten wat de mogelijkheden zijn van GeoWeb en workflows in jouw organisatie? Laat het ons weten. En mocht je al gebruikmaken van GeoWeb-workflows, maar loop je tegen vragen aan, vraag dan een sparringsessie aan. Onze adviseurs denken graag mee, zodat jij weer verder kan!
