Het zal niemand ontgaan zijn de laatste jaren. Het klimaat verandert, de uitersten worden extremer, en Nederland moet zich daarop aanpassen. Een van de uitdagingen daarbij is het voorkomen van overstromingen. Waterschap Aa en Maas maakt deel uit van de alliantie van waterschappen en Rijkswaterstaat die momenteel de grootste dijkversterkingsoperatie uitvoert sinds de Deltawerken: het Hoogwaterbeschermingsprogramma (HWBP). Om de informatiestromen rond deze projecten te optimaliseren heeft Aa en Maas aan Sweco gevraagd op basis van o.a. GeoWeb een informatiemanagementsysteem in te richten. Erlijn Linskens, informatiemanager bij het waterschap, was nauw betrokken bij de opzet en vertelt er meer over.
Het Hoogwaterbeschermingsprogramma (HWBP)
Het HWBP is een landelijk samenwerkingsprogramma om de komende 30 jaar de primaire waterkeringen langs zee en rivieren te versterken. In totaal gaat het om meer dan 1300 kilometer aan dijken en om 500 gemalen en sluizen. Door klimaatverandering zijn er steeds extremere weersomstandigheden te verwachten waar een groot deel van de waterkeringen nog niet voldoende tegen opgewassen is.
Voor waterschap Aa en Maas speelt deze uitdaging langs de Maas die de noordelijke grens vormt van het waterschapsgebied. In het kader van het HWBP heeft Aa en Maas vijf projecten in de planning. Twee van deze dijktrajecten zijn inmiddels gestart. “Voor het traject Ravenstein – Lith zijn de voorbereidende werkzaamheden drie jaar geleden begonnen”, vertelt Erlijn. “Dat was een van de eerste HWBP-versterkingsprojecten in Nederland. Bij het traject Cuijk – Ravenstein zijn we ongeveer een jaar geleden van start gegaan.”
Eén plek met alle actuele informatie
Bij dijkversterking gaat het om langlopende werkzaamheden waar veel partijen bij betrokken zijn. Elk van deze partijen moet toegang krijgen tot de actuele gegevens over de locatie. “Juist omdat we met zo veel verschillende, externe partijen samenwerken was het nodig dat we een GIS-viewer zouden hebben waar we ook anderen toegang toe kunnen verlenen”, legt Erlijn uit. “Wat je echt niet wilt is dat er verschillende datasets worden rondgestuurd. Dan kan de situatie ontstaan dat de herkomst of de actualiteit niet meer duidelijk is, of dat er verschillende versies naast elkaar bestaan.”
“Het belangrijkste is dus dat iedereen met dezelfde informatie werkt”, benadrukt zij. “Dat je één plek hebt waar alle data samenkomt, waar inzichtelijk is wat de status is van die data en waar iedereen toegang heeft tot de informatie die nodig is om verder te kunnen.”
Wensen en eisen
Voor het traject Ravenstein – Lith is er de afgelopen jaren al gewerkt met een tijdelijke GIS-viewer die door een extern bureau werd beheerd. Erlijn: “Op basis van die ervaring konden we goed bepalen wat we nodig hebben voor de huidige versterkingsprojecten, maar ook voor de projecten die nog gaan komen. Om de conformiteit tussen de projecten te bevorderen wilden we een geografisch informatiesysteem waarin alle projectinformatie kan worden geplaatst, waar externe partijen bij kunnen, waar opmerkingen geplaatst kunnen worden, en waar koppelingen gemaakt kunnen worden met Relatics, onze systems engineering software. En, ook belangrijk, het functioneel beheer willen we op termijn bij onszelf kunnen onderbrengen.”
Op basis van deze eisen is een uitvraag gedaan waarbij Sweco als aanbieder is geselecteerd. Het door Sweco gerealiseerde informatiemanagementsysteem ondersteunt de werkprocessen in de verkennings- en planfase voor verschillende groepen en doeleinden, bijvoorbeeld projectmanagement of omgevingsmanagement. GeoWeb vormt de centrale spil in de oplossing en maakt het mogelijk dat gebruikers linken naar SharePoint, Relatics en metadata en opmerkingen plaatsen en samenwerken met anderen.
Gedeelde kennis voor waterschappen
De uitdagingen waar waterschap Aa en Maas voor staat, gelden uiteraard ook voor de andere waterschappen. “Er wordt dan ook zeker kennis gedeeld”, weet Erlijn te vertellen. “Als een van de waterschappen een nuttige oplossing of methode heeft ontwikkeld, dan kun je vrij makkelijk contact leggen om daar meer over te weten te komen.”
“Over het algemeen passen de ontwikkelingen in het plaatje waar iedereen in het HWBP mee te maken heeft”, voegt Erlijn eraan toe. “En dat is dat we bezig zijn met grote, langlopende projecten waar veel verschillende partijen aangehaakt worden over de jaren heen en weer weggaan. Dat betekent dat je je data op orde moet hebben én houden.”
Continu vooruitgang
Het informatiemanagementsysteem is begin 2021 in gebruik genomen voor het traject Cuijk -Ravenstein. “Daar was de nood het hoogst, omdat we voor dit project nog geen GIS-oplossing beschikbaar hadden”, zegt Erlijn. “Voor het traject Ravenstein – Lith hadden we een tijdelijke GIS-viewer. Na een datamigratie tussen deze viewers, werken we voor dit traject sinds deze maand ook met het nieuwe systeem.”
De afgelopen maanden was er een korte, maar intensieve samenwerking met Sweco, waar Erlijn met tevredenheid op terugkijkt. “Alles ging online, vanwege de coronamaatregelen, maar dat heeft geen vertragingen opgeleverd. Iedere week was er een scrum-achtige meeting waarbij we keken welke taken afgerond waren, welke niet, waarom niet, en welke nieuwe taken konden worden uitgezet. Dat werkte heel goed en zorgde ervoor dat er continu vooruitgang werd geboekt.”
Herbruikbare basis
Hoewel het informatiemanagementsysteem nog niet helemaal af is, werkt Erlijn er al veel mee. Ook door de andere projectteamleden wordt het veel gebruikt. “Het is erg fijn dat we nu zelf bij alle achterliggende data kunnen”, merkt zij op. “Dat zorgt voor zekerheid en continuïteit. Het biedt ook de mogelijkheid om het systeem te verbeteren, zodat we een goede basis hebben die we kunnen hergebruiken, op het moment dat ook de andere versterkingsprojecten van start gaan.”
Meer informatie
Houdt jouw organisatie zich ook bezig met projecten waarbij meerdere partijen betrokken zijn, en waarbij toegang tot actuele GIS-data van groot belang is? Of wil jij weten waar je GeoWeb nog meer voor kunt gebruiken? Neem gerust contact op met een van onze adviseurs. Zij kunnen je hier meer over vertellen.
